dinsdag 31 mei 2016
Veel neerslag in Zuid en Midden-Nederland
Het lagedrukgebied dat de extreme neerslag in Nederland veroorzaakte trok gisteren over de Ardennen naar het westen en daarna naar het zuidwesten. De meest extreme buien kwamen voor aan de noordzijde. In het zuiden en midden van Nederland viel dan ook plaatselijk meer dan 5 cm. Dat leverde met name in de heuvelachtige delen van ons land bijzondere verschijnselen op, zoals in Arnhem, waar enkele straten veranderden in een woeste bergbeek. De beelden leken, zei het in afgezwakte vorm, wel iets op de filmpjes uit Duitsland die in het Nederlandse journaal werden vertoont. In Duitland viel de meest extreme neerslag ook aan de noord- en oostzijde van hetzelfde lage drukgebied. Warme lucht uit Oost Europa werd door dit lage drukgebied naar het westen gevoerd en botste daar tegen koele lucht aan, die vanaf de Noordzee Europa in stroomde. Een unieke situatie, want meestal is het andersom; dan verdringt juist de koele lucht uit het westen de warme lucht.
Ondanks de extreme hoeveelheden, leidde de neerslag vrijwel nergens tot beken die buiten hun oevers traden, wel stonden er veel straten en tunnels onder water.
Rijn stijgt naar ca 12,75 m; misschien nog hoger
In de Rijn heeft zich inmiddels een flinke hoogwatergolf opgebouwd. Het water uit de Neckar en de Bovenrijn heeft zich nu verzameld bij Mannheim en beweegt in 3 tot 4 dagen naar Nederland. Voor de uiteindelijke hoogte van het water in Nederland zijn twee zaken van belang: de mate waarin het water uit andere zijrivieren samenvalt met dat van de Bovenrijn en de hoeveelheid neerslag die nog wordt verwacht.
Wat het eerste betreft, lijken de meeste noordelijke zijrivieren iets voor te liggen. Kleinere zijrivieren (zoals de Lahn en de Glan) hebben hun piek al afgevoerd naar de Rijn en de Moezel bereikt vanavond haar hoogste stand. Op grond van het water dat nu onderweg is, zal de stand bij Lobith op ca 12,75 m uitkomen. De stijging bij Lobith is gisteravond langzaam begonnen, woensdagochtend wordt de 11 m overschreden en donderdagochtend staat het dan op ca 12,25, waarna in de nacht naar vrijdag de piek passeert.
Er is een kans dat het waterpeil nog hoger uit gaat vallen, want morgen wordt opnieuw veel regen verwacht in vooral Midden Duitsland. Een nieuw lage drukgebied beweegt vanuit Polen via Duitsland naar het westen en zal wederom veel regen brengen. De regen moet nog vallen, dus het kan nog anders uitpakken, maar als de verwachtte hoeveelheden uitkomen, dan valt die regen precies op het moment dat de piek uit de Bovenrijn Midden-Duitsland passeert. Een verdere stijging in de loop van het weekend tot boven de 13 meter bij Lobith is dan mogelijk.
Een waterstand van 12,75 is voor deze tijd van het jaar niet uniek en komt zo eens in de 5 tot 7 jaar voor. De laatse keer was pas 3 jaar geleden, toen steeg de Rijn zelfs tot 13,75 m. Het is onwaarschijnlijk dat die waarde nu weer wordt bereikt, dan moet er morgen wel heel veel regen vallen.
Na woensdag wordt het dan eindelijk droger in het stroomgebied. Er blijft kans op buien, maar niet zo goed organiseerd rond een lage drukgebied als de afgelopen dagen. De invloed op de afvoer in de Rijn is daarvan veel minder groot.
Maas piekt op ca 700 m3/s; donderdag mogelijk nogmaals
De Maasafvoer heeft op dit moment zijn hoogste stand bereikt. Bij Eisden passeert nu ca 700 m3/s. Het meetstation Borgharen is helaas al enkele dagen uit de running, dus daarom gegevens van een ander station in Zuid Limburg.
De neerslag in de Ardennen viel gisteren mee; er viel niet meer dan 2 tot 3 cm, ipv de verwachtte 7. Het lage drukgebied trok er recht overheen, maar in de kern was het relatief droog. De meeste regen viel dan ook in een zone rondom de Ardennen (Kempen, het stroomgebied van de Sambre en Noord Frankrijk). Dit leverde al met al toch nog een stijging op van ruim 500 m3/s, wat vrij uitzonderlijk is voor de Maas in deze tijd van het jaar.
De zijrivieren van de Maas zijn inmiddels al weer gaan dalen en in de loop van de dag zal de Maas ion Zuid Limburg ook weer gaan zakken. De piek beweegt dan in ca 3 dagen richting zee. De neerslag die morgen wordt verwacht zal vooral het oosten van de Ardennen treffen. De invloed op de Maas zal dan niet zo groot zijn. Maar mochten de buien westelijker trekken dan is een nieuw stijging mogelijk.
Een volgend bericht volgt morgenochtend.