U bent hier

Hoogwaterbericht 4 januari

De situatie in de Maas en Rijn ontwikkelt zich nog steeds volgens verwachting. De Maas heeft waarschijnlijk vanmorgen al zijn hoogste afvoer bereikt, daalt vandaag en morgen langzaam en daarna sneller. De Rijn stijgt vandaag en vooral morgen naar een hoogste stand op 7/1 van ca 14,5 m (NAP). 

Gisteren is er op vooral in de middelgebergten nog 10 tot 20 mm regen gevallen, lokaal nog iets meer. Vannacht is er ook nog regen gevallen, lokaal tot 10 mm, maar de komende uren wordt het vrijwel overal droog of valt er te weinig om de rivieren verder te laten stijgen. 

Er nadert nog een regengebied, maar dat gaat vannacht en morgen ten noorden van de stroomgebieden langs (zoals eerder ook al was verwacht) en brengt vooral in het midden en noorden van Nederland nogmaals regen. Er wordt daar 10 tot 15 mm verwacht. Mogelijk ontvangt het noordelijk deel van de Ardennen en het Sauerland (waar de Ruhr ontspringt) ook nog ongeveer die hoeveelheid. 

Verder naar het zuiden in de stroomgebieden van Rijn en Maas valt morgen bijna geen regen en de dagen daarna ook niet meer. In de Alpen valt van zaterdag t/m maandag nog wel neerslag, maar dat is vooral sneeuw en heeft weinig invloed op de afvoer van de Rijn. 

De Rijn

Sinds vannacht is de waterstand bij Lobith gaan stijgen vanaf een laagste stand van ca 12,2 m (NAP). De stijging is het extra water vanuit de meer noordelijke zijrivieren van de Rijn. In de loop van de dag komt het extra water aan vanuit een steeds groter deel van het stroomgebied en vooral als morgen de bijdrage vanuit de Moezel arriveert gaat de stijging snel, met ca 5 tot 6 cm per uur. 

Morgenochtend verwacht ik dat de 13 m (NAP) gepasseerd wordt en zaterdagochtend (6/1) de 14,25 m (NAP). Daarna stijgt de stand langzamer naar een hoogste punt op zondagochtend (7/1). Omdat de Moezel nog wat hoger geworden is dan gisteren voorzien, ga ik nu uit van een stand die tot dicht bij de 14,5 m (NAP) uit kan komen. Het hangt vooral nog af van hoe de pieken uit de noordelijke zijrivieren samen gaan vallen. Voorlopig ga ik er nog vanuit dat de stand net wat lager blijft dan de golf van 27/12; maar veel scheelt het niet.

Omdat er vanaf nu al weinig regen meer wordt verwacht in het stroomgebied zal de waterstand na zondag weer gaan dalen. Omdat het waarschijnlijk lang droog blijft kan de stand dan verder zakken dan na de vorige golf. Ik verwacht dat rond 10/1 de 13 m (NAP) onderschreden wordt en rond 13/1 de 12 m (NAP). En de kans is groot dat nog weer enkele dagen later ook de 11 m wordt bereikt.

De IJssel

De IJssel kreeg vanwege de regenval van eergisteren en gisteren in Gelderland en Overijssel en het aangrenzende deel van Duitsland al eerder extra water te verwerken. Dit is vooruitlopend op het extra water uit de Rijn, want dat komt pas morgen bij Zutphen aan en nog een dag later bij Olst. Het extra water uit de beken zorgt vandaag in de IJssel nog maar voor een lichte stijging omdat de bijdrage vanuit de Rijn ondertussen nog vrij sterk afneemt.

Morgen verandert dat als het eerste extra Rijnwater wel de IJssel bereikt en vanwege de regen in Oost Nederland de beken nog weer wat extra gaan stijgen. De standen in de IJssel zullen dan extra snel stijgen. Na morgen wordt het in Oost-Nederland echter droog en tegen de tijd dat de grootste stijging uit de Rijn aankomt (dat is op 6 en 7 januari) zal de bijdrage uit de zijbeken al weer gaan afnemen.

Als dan op 8 en 9 januari de piek van Rijnwater door de IJssel stroomt zal die bijdrage vanuit de zijbeken al niet meer zo heel groot zijn. Ik verwacht daarom niet dat het peil in de IJssel dit maal net zo hoog wordt als tijdens de vorige piek, omdat de beekafvoer toen groter was. Maar veel zal het ook niet schelen, dus de kade van Deventer komt mogelijk wel weer binnen bereik van het water. 

De Maas

De Maas heeft zeer waarschijnlijk vanmorgen zijn hoogste stand bereikt. De afvoer bij Maastricht steeg tot 1.705 m3/s en is sindsdien weer gedaald tot 1.650 m3/s. Vannacht is er vooral in het zuiden van de Ardennen nog regen gevallen en vooral de Semois heeft daardoor een zeer hoge afvoer bereikt van ca 400 m3/s. De hoogste stand wordt daar nu ongeveer bereikt, omdat er vanaf nu niet veel regen meer wordt verwacht.

Op andere plaatsen viel vannacht weinig regen en de Sambre is bijvoorbeeld al weer flink gedaald (goed voor een reductie van 75 m3/s) en deze daling zet zich de komende tijd voort. Ook de Ourthe is voorzichtig wat gaan dalen (inmiddels 40 m3/s) en ook die daling zet nog door. Maar mogelijk valt hier morgen nog wat regen, zodat de daling dan vertraagt of weer omslaat in een lichte stijginmg. Andere wat grotere zijrivieren zoals de Lesse en Viroin zijn ook gaan dalen en blijven dalen. 

Dit samenspel van alle zijrivieren zorgt ervoor dat de Maasafvoer bij maastricht vandaag waarschijnlijk niet opnieuw gaat stijgen; daarvoor is de extra bijdrage vanuit de Semois te klein in vergelijking met de daling van de andere zijbeken. Ik verwacht daarom vandaag en vannacht een afvoer tussen de 1600 en 1650 m3/s. Morgen dalen de meeste zijbeken, maar kan de Ourthe iets stijgen, maar ik verwacht onvoldoende voor een nieuwe stijging bij Maastricht. De afvoer blijft dan nog wel boven de 1500 m3/s.

In de loop van vrijdag verwacht ik dat de daling wat sneller aat verlopen, zodat op 6 januari al de 1300 m3/s bereikt kan worden en op 7 januari de 1100 m3/s. Omdat het ook in het stroomgebied van de Maas lang droog blijft zal de afvoer daarna blijven dalen tot mogelijk 500 m3/s of nog minder in de loop van januari.