Hoogwaterbericht donderdag
Hierbij een update van de stand van zaken in de Nederlandse rivieren en wat er nog te wachten staat.
Maaspiek nu in Noord Limburg, onderweg flink inzakkend
De hoogwatergolf in de Maas bevindt zich nu tussen Venlo en Bergen in de Noordelijke Maasvallei. De golf zakt steeds verder in. In Zuid Limburg bedroeg de afvoer nog ca 1725 m3/s, maar in Venlo nog maar 1525 m3/s en als de piek zo'n beetje Limburg verlaat, ter hoogte van Mook, dan zal hij nog iets verder zijn gezakt, tot onder de 1500 m3/s. Op vrijdag zal de piek door het Brabants/Gelderse deel van de Maas stromen en zaterdag arriveert de piek dan in het Bendenrivierengebied.
Het lijkt misschien vreemd dat een hoogwatergolf onderweg lager wordt, want je zou verwachten dat hij door aanvoer uit zijbeken juist hoger wordt. Bij de Maas is het echter een vrij normaal verschijnsel dat de golf onderweg langzaam inzakt en de kans op extremer hoogwater is in Noord Limburg daarom wat kleiner dan waar de Maas ons land binnen stroomt. Dat wil niet zeggen dat het water in Noord Limburg niet ook hoog kan komen, met name als een hoogwatergolf erg lang duurt en er in het Nederlandse en Duitse deel van het stroomgebied ook veel regen is gevallen. Dan wordt er via de vele beken die in de Maas uitstromen wel voldoende water aangevoerd om de piek steeds weer wat aan te vullen, zodat deze onderweg minder sterk inzakt. Dat gebeurt echter maar zelden, dat het, ten tijde dat de piek passeert, in Noord Limburg nog steeds erg nat is omdat regenzones meestal van noord naar zuid over het stroomgebied trekken.
In Zuid Limburg is de afvoer inmiddels tot ca 1250 m3/s gezakt en de komende 3 dagen zet deze daling nog door tot ca 750 m3/s op maandag. Op zondag en vooral op maandag valt er weer regen in de Ardennen en de hoeveelheden lijken voldoende te worden voor een nieuwe stijging. Ik ga er vanuit dat vanaf maandag tot donderdag volgende week de afvoer weer tussen de 1000 en 1250 m3/s uit zal komen. Het ziet er niet naar uit dat er nog een tweede hoge golf aan komt, want na woensdag wordt het voor wat langere tijd droog in het stroomgebied van de Maas en dan kunnen de afvoeren aan het eind van die week weer gaan dalen. Omdat dit nog bijna 1 week vooruit is, is deze verwachting echter nog wel onzeker.
Rijn stijgt bij Lobith nog steeds, op weg naar ca 14 meter
De Rijnpiek is vanmiddag Keulen gepasseerd en vanaf daar duurt het nog ca 18 uur voordat hij bij Lobith aankomt. De stand bij keulen bedroeg 7,99 en dat komt overeen met een afvoer van ca 6570 m3/s. Net als bij de maas zakt de Rijnpiek in dit traject vaak ook wat in, waardoor hij uiteindelijk lager in Nederland aankomt, maar er liggen hier ook nog enkele flinke beken (Ruhr en Lippe) die nu samen nog voor zo'n 350 m3/s extra aanvoer zorgen. Ik verwacht dat dit voldoende zal zijn om de piek niet al te veel in te laten zaken.
Voor Lobith komt deze afvoer overeen met een stand van ca 13,9 m +NAP. Afhankelijk van de exacte aanvoer uit de zijbeken kan het daar nog iets boven of onder uitkomen. Ik ga er nu vanuit dat de piek in de vroege ochtend van zaterdag bij Lobith passeert. Daarna is het de hele zaterdag nog hoog en een duidelijke daling zet pas zondag in. Daarna volgen er enkle dagen met dalende waterstanden en vooral op maandag en dinsdag kan de afvoer relatief snel dalen, met ca 50 cm per dag of nog wat meer.
Op woensdag kan de afvoer weer in de buurt van de 12 meter uitkomen. Net als bij de Maas is de kans groot dat er vanaf donderdag weer een nieuwe stijging volgt. Van maandag t/m woensdag valt er in Duitsland en Frankrijk voldoende regen voor een nieuwe stijging. Op grond van de huidige verwachting lijkt het geen sterke stijging te worden, maar de 13 meter is wellicht wel weer mogelijk.
Als de hoogwatergolf lobith gepasseerd is, stroomt zij verder via de Waal (ca 65% van het water) en passert dan zondagochtend Tiel en komt zondagavond in het Benedenrivierengebied aan. De Nederrijn verwerkt ca 20% van het water en de piek zal daar op zondagochtend rond Wageningen zijn aangekomen en maandagochtend via de Lek naar Rotterdam zijn afgevoerd. De IJssel tenslotte voert ca 15% van de huidige afvoer af en hier is de piek het langste onderweg. Op zondagochtend verwacht ik hem nabij Zutphen, op maandagochtend nabij Wijhe/Zwolle om dan op dinsdag in het IJsselmeer uit te komen.
Storm en springvloed nog steeds in de verwachtingen
Het is nu al een paar dagen rustig weer in Nederland, maar dat gaat komend weekend veranderen. Op zondag gaat het hard waaien, mogelijk met stormkracht; eerst uit het zuidwesten op maandag vanuit het westen. Dit valt samen met het moment dat ook het rivierwater van de hoogwatergolven naar zee moet worden afgevoerd. Dit gebeurt via de Nieuwe Waterweg en het Haringvliet. Vanwege de harde wind, die ook nog eens bijna samenvalt met springvloed, zal het peil op de Noordzee relatief hoog zijn, waardoor het moeilijker wordt om het rivierwater snel naar zee af te voeren. Nu zijn er erg grote buffers aanwezig in het Benedenrivierengebied die het water kunnen opvangen en de rivierafvoer is niet extreem hoog, maar het is wel een bijzondere situatie dat het net samenvalt en het kan dan tot extra hoge waterstanden leiden in het Benedenrivierengebied.