zondag 22 januari 2017
Hogedrukgebied houdt nog minstens week stand; waterstanden dalen verder
Na een kort intermezzo met onstuimig weer en wat neerslag is het hoge drukgebied weer teruggekeerd boven Midden Europa. Regengebieden vanaf de Atlantische Oceaan blijven op afstand en het is nu al weer een week vrijwel droog. De afvoeren in de rivieren zijn, na een korte piekje aan het begin van de afgelopen week, daarom al weer flink aan het zakken.
De weermodellen verwachten dat de hoge druk nog zeker de hele week aanhoudt. Er wordt over een dag of 6 à 7 wel een overgang naar wisselvallig weer verwacht, maar die overgang schuift met iedere nieuwe verwachting verder naar achterop op. Waarschijnlijk blijft het dan ook de hele rest van de maand droog en zullen de waterstanden tot begin februari blijven zakken.
Waterstand Lobith mogelijk onder de 7 meter
De waterstand bij Lobith bedraagt nu ca 7,5 m en zal de komende week zakken naar ca 7,2 m en als de droogte ook daarna nog aanhoudt, is ook 7 meter niet uit te sluiten. De waterstand komt daarmee dicht in de buurt van de laagste stand ooit; die bedraagt 6,89 m en stamt uit het najaar van 2011.
Het piekje in de Rijn leverde begin vorige week een afvoer op van 1375 m3/s bij Lobith, maar door het droge, vriezende weer is dit in de rest van de afgelopen week snel teruggelopen en inmiddels ligt de afvoer nog net boven de 1050 m3/s. De komende dagen gaat daar nog zo’n 30 m3/s per dag vanaf, waardoor de afvoer aan het eind van de week rond de 950 m3/s uitkomt. We zijn dan weer terug rond het punt waar de afvoer 10 dagen geleden ook stond, net voor de kleine piek.
Omdat neerslag nog zeker 10 dagen uit blijft en het in het stroomgebied van de Rijn ook blijft vriezen is de kans groot dat de afvoer nu verder omlaag gaat dan begin januari, richting de 900 m3/s of nog lager. Een zo lage afvoer komt in de Rijn eens in de 5 jaar voor, maar vrijwel altijd is dat in het najaar. De laatste keer dat het in de winter gebeurde is nu 45 jaar geleden. De winters zijn de laatste decennia juist wisselvalliger geworden, met minder langdurige droogte. Dit jaar is daar dus een uitzondering op.
Maas daalt nog wat verder
De Maas is de hele afgelopen week gezakt, van ca 200 tijdens het kleine piekje naar 60 m3/s. Neerslag wordt ook in het stroomgebied van de Maas niet verwacht en de waterstand daalt daarom deze week verder naar een afvoer van ca 30 m3/s. Nog niet eerder was de afvoer eind januari zo laag in de Maas. Gemiddeld is rond deze tijd van het jaar de afvoer juist op z’n hoogst. Op grond van de huidige verwachting zal de lage afvoer zeker tot begin februari voortduren.
Sneeuwbedekking in de stroomgebieden
De neerslag die half januari tot de stroomgebieden wist door te dringen, viel op veel plaatsen als sneeuw en in de Middengebergten in Duitsland (Eifel, Zwarte Woud e.d) en in Frankrijk de Vogezen en in België de Ardennen viel een laag tot 40 cm sneeuw. De satelietfoto hiernaast laat goed de gebieden zien waar sneeuw ligt. Dankzij het hoge drukgebied is vrijwel het hele stroomgebied van Rijn en Maas wolkenloos, op een klein stukje van Zwitserland (tussen de Jura en de Alpen in). In Nederland ligt alleen nog sneeuw van betekenis is een langgerekte strook over het midden van het land.
Als later deze winter doooiweer aanbreekt, dan kan de smeltende sneeuw voor een flinke aanvulling op de rivierafvoer zorgen. Het is nog wel afwachten wanneer dat gebeurt; voorlopig blijft het droog en koud en zal de sneeuw niet smelten.