zondag 16 juli 2017
Neerslag in stroomgebieden bleef grotendeels uit
De grote hoeveelheden regen die vorige week nog voorzien waren voor het stroomgebied van Maas en Rijn zijn niet uitgekomen. Er is wel veel neerslag gevallen, maar de zone met extreme neerslag lag verder naar het noorden en daar profiteerden alleen de zuidelijke provincies van Nederland van. Een paar honderd kilometer noordelijker dus, bij een verwachting enkele dagen vooruit gebeurt dat wel vaker. In de Ardennen, Vogezen en de Duitse Middengebergten viel uiteindelijk maar weinig neerslag en de afvoer in de Maas en de Rijn bleef dan ook onverminderd aan de lage kant
De komende dagen is het eerst droog weer. Vanaf woensdag komen er dan wel buien, maar die vallen verspreid en leveren te weinig water op voor een stijging van de rivierafvoeren. Pas vanaf zaterdag maakt een wat natter weerscenario kans om uit te komen, maar op zo lange termijn is dat nog lang niet zeker. Voorlopig blijven de afvoeren laag (Maas) of zullen ze de hele week langzaam dalen (Rijn).
Rijn daalt de hele week tot onder de 8 m +NAP
De Rijn profiteerde no geen kelin beetje van de neerslag van afgelopen weke en de waterstanden bij Lobith stegen naar het eind van de afgelopen week ca 40 cm tot ca 8,3 m +NAP. De afvoer is daarmee ook weer net boven de 1500 m3/s uitgekomen, wat voor deze tijd van het jaar wel laag is, maar niet extreem.
Vanaf nu zal de stand weer gaan dalen met zo'n 5 tot 10 cm per dag. De regen van komende woensdag heeft waarschijnlijk nauwelijks effect en dat betekent dat de stand tegen het eind van de week weer onder de 8 m uit zal komen. De afvoer zal dan weer onder de 1300 m3/s uit komen. Ook daarna lijkt het er op dat de afvoer en daarmee de waterstanden nog zullen blijven zakken.
Het is tot nu toe een erg droog jaar geweest en dat is goed te merken in de rivierafvoeren. In de figuur hieronder zijn de afvoeren van alle jaren sinds 1900 afgebeeld. De zwarte lijn is dit jaar. De groene lijn is het gemiddelde over alle jaren en het is goed te zien dat de afvoer daar dit jaar vanwege de droogte maar even boven geweest is. Vooral januari en februari waren extreem. Na een hoogwatertje in maart is de Rijn in eerste instantie weer flink gezakt, maar sinds mei valt er toch wel regelmatig wat regen in het stroomgebied en daardoor kon de Rijn een paar keer opveren. Ook smolt er in mei veel sneeuw in de Alpen. Al met al is de afvoer nu wel laag, maar er zijn inmiddels tochwel een 15-tal jaren met een lagere afvoer. De komende week zal de Rijn echter wel weer wat plaatsen opschuiven naar de meer extreme kant.
Ter vergelijking zijn ook 2015 (blauwe lijn) en 2016 (blauwe lijn) wat duidelijker aangegeven in de figuur. 2015 leek wat meer op dit jaar, zeker in de huidige periode. In 2016 hadden we een hele natte junimaand, waardoor de afvoer ook in juli en augustus nog lang aan de hoge kant bleef. Vanaf oktober werd het toen pas echt droog, dit wa sde droogte die tot aan maart dit jaar voortduurde.
Rijn tm juli.jpg

Maas blijft onverminderd zeer laag
De extreme regen van 12 juli ging aan het stroomgebied van de Maas voorbij. Alleen in Brabant (wat ook in het stroomgebied ligt) viel veel regen en helemaal benedenstrooms in de Maas was dat wel te merken, want daar steeg de afvoer even met ca 100 m3/s van 50 naar 150 m3/s. Alle beken die in Limburg en Brabant in de Maas uitkwamen hadden even een korte piek en dat leverde deze stijging op. Verder zuidelijk bij de meetstations in Venlo en bij Borgharen was niets te merken van een toename.
De afvoer bij Borgharen schommelde de hele wek tussen de 10 en 15 m3/s en dat is zo'n 75 m3/s minder dan gemiddeld in deze tijd van het jaar. De komende week zal hier niets in veranderen. Er wordt onvoldoende neerslag verwacht en de afvoer zal dan ook niet stijgen. En de buien die vallen zullen alleen plaatselijk regen brengen en ook niet zo uitgebreid als afgelopen week. Ook op langere termijn ligt er volgens de huidige verwachtingen voor de Maas geen stijging in de afvoeren in het verschiet.
In de figuur hieronder is ook de afvoer van de Maas afgebeeld. Duidelijk is te zien dat dit jaar (zwarte lijn) tot de meest extreme hoort. Er zijn maar een paar jaren die in de buurt komen van dit jaar, maar omdat er dit jaar zelfs nauwelijks piekjes naar boven zijn, begint het wel een heel bijzonder jaar te worden voor de Maas. Ook is goed te zien dat het afvoerverloop in de Maas extremer is dan in de Rijn. De Maas profiteert niet van smeltende sneeuw in de maand mei en omdat het stroomgebied kleiner is, is de kans ook groter dat regenzones er langs trekken.
In 2015 was de afvoer ook vaak laag, maar waren er tenminste nog wat piekjes die de lijn wat optrokken. 2016 is en heel ander verhaal met de hoge afvoeren in juni, waar de Maas ook in de manden daarna nog van profiteerde.
maas tm juli.jpg
