U bent hier

maandag 19 december 2016

Lage waterstanden houden ook deze week nog aan

Het wisselvallige weer waar onze winters bekend om zijn, laat dit jaar lang op zich wachten. Ook de afgelopen week stond in het teken van hoge drukgebieden en een rustige Atlantische Oceaan. Het hoge drukgebied vestigde zich niet boven Scandinavië zoals ik vorige week schreef, maar boven Midden Europa. Voor het weer maakte dat echter niet uit, het bleef rustig en droog.

Toch lijkt aan het eind van de week aan deze lange reeks van hoge drukgebieden voorlopig een einde te komen. De periode tussen kerst en nieuwjaar staat er om bekend dat het dan vaak zacht weer is met soms ook veel neerslag en dit jaar lijkt dat ook uit te komen. Vanaf donderdag neemt de Oceaan het heft weer even in handen en worden enkele depressies op Europa afgestuurd. Vooral het noordwesten van Europa krijgt daar mee te maken en er kan voor het eerst deze maand een paar cm neerslag vallen. Misschien dat er op 1e kerstdag zelfs een storm langs trekt, maar dat is op deze termijn nog niet met zekerheid te zeggen.

Dit onstuimige weer houdt dan tot begin volgende week aan. Het ziet er echter naar uit dat daarna toch het rustige hoge drukweer terugkeert. 

Rijn nadert de 1000 m3/s en zal er onder zakken

Bij Lobith is de waterstand gezakt tot 7,30 m +NAP. Ieder dag gaat er een paar cm af en deze lijn zet zich deze week nog door. Volgend weekend zal de stand dan tot ca 7,10 gezakt zijn. Dat is historisch laag voor deze tijd van het jaar, maar als we naar de afvoer kijken dan is die in zes jaren toch nog lager geweest. In 1953 bedroeg de afvoer zelfs 680 m3/s. Het zijn wel bijna allemaal jaren van lang geleden; de meest recente is 1995, maar daar is dit jaar inmiddels onder gezakt. 

Op dit moment bedraagt de afvoer bij Lobith 1030 m3/s en iedere dag gaat daar ca 10 m3/s vanaf. Eind deze week zal de Rijn dan onder de 1000 uitkomen. Eerder dit jaar werd die afvoer ook al onderschreden, dat was in oktober toen de afvoer zakte tot 960 m3/s. Zo laag zal het nu waarschijnlijk niet worden. De neerslaggebieden die vanaf donderdag op het programma staan, kunnen vanaf het weekend voor een opleving van de afvoeren zorgen en dan gaan ook de waterstanden weer omhoog. 

De verwachting is echter dat de neerslag niet ver door zal dringen in de stroomgebieden. Het hoge drukgebied trekt zich naar het zuidoosten terug en Zuid Duitsland en de Alpen lijken voorlopig onder de vleugels van dat hoog te blijven en neerslag wordt er dan ook nauwelijks verwacht. Verse sneeuw wordt aan de noordkant van de Alpen dan ook niet verwacht.

Het is dus de vraag hoe lang de opleving van de waterstanden gaat duren. Zeker als het hoge drukgebied inderdaad weer terugkeert na de kerst-depressies. Voorlopig is de kans daarom groter dat de lage waterstanden zich voort zetten, dan dat de waterstand naar normale of hoge waterstanden stijgt.

Maas blijft ook laag

De Maas schommelt al wekenlang tussen de 10 en 50 m3/s, met soms een korte piek vanwege het onregelmatige beheer van de stuwen stroomopwaarts. Gemiddeld stroomt er nu zo'n 20 m3/s bij Borgharen de Grensmaas in. Op 2 jaren na (1921 en 1953) is dat nog nooit zo weinig geweest in deze tijd van het jaar. Net als bij de Rijn was het in 1995 rond deze tijd van het jaar ook laag, maar toen steeg de afvoer vanaf medio december. 

Deze week blijven de afvoeren nog laag, maar vanaf vrijdag zal de afvoer wat opveren. De regengebieden die vanaf donderdag worden verwacht, zullen het stroomgebied van de Maas waarschijnlijk wel bereiken. Het gaat maar om een paar cm neerslag en de afvoer zal daar maar weinig van stijgen, maar misschien dat in het weekend de 100 m3/s weer eens overschreden wordt. 

Net als bij de Rijn is het ook bij de Maas afwachten wat er daarna gebeurd. Als het hoge drukgebied terugkeert, dan zullen de afvoeren ook rond de jaarwisseling laag blijven. Voorlopig ook hier geen zich op hogere of zelfs maar gemiddelde waterstanden.