In Nederland droog, maar in de stroomgebieden wat regen, waterstanden stabiel
Sinds begin februari is het vrij droog in de stroomgebieden en de waterstanden in Rijn en Maas zijn gezakt tot ver onder het langjarig gemiddelde. Ook komende week begint droog, maar in de tweede helft kan er wel wat regen vallen. Voorlopig lijkt het alleen voldoende om de waterstanden te stabiliseren op het huidige, vrij lage niveau. In het waterbericht leest u de details.
De rubriek Water Inzicht ontbreekt deze week
water van de week
Voorlopig nog te weinig regen om de waterstanden te laten stijgen
Tussen een hogedrukgebied bij IJsland en een lagedrukgebied boven de Golf van Biskaje staat over onze omgeving een luchtstroming vanuit het oosten. Vandaag waait de wind nog vanuit het zuidoosten, waardoor het warm kan worden voor de tijd van het jaar; vanaf morgen draait de stroming wat meer naar het noordoosten en wordt het koeler. Fronten met neerslag, die samenhangen met het lagedrukgebied, dringen ten zuiden van Nederland op en kunnen waarschijnlijk wel de stroomgebieden bereiken maar in Nederland blijft het voorlopig nog droog.
De luchtdrukverdeling, hoog in het noorden en laag in het zuiden, houdt waarschijnlijk een groot deel van de week aan. Bijna dagelijks valt er regen ten zuiden van Nederland, maar de hoeveelheden zijn niet heel groot en aanvankelijk zal dat niet heel veel invloed hebben op de waterstanden. Alles bij elkaar kan er in het stroomgebied van de Maas zo'n 10 tot 30 mm regen vallen en verder naar het zuiden, in de Vogezen en het Zwarte Woud, waar de Rijn zijn water vandaan krijgt, is tot ongeveer 40 mm mogelijk.
Volgens de laatste weersverwachting kan er vooral op zaterdag en zondag wat meer regen vallen in het zuiden van Duitsland en de Alpen, als een klein lagedrukgebiedje over Midden- Europa naar het oosten trekt. Dat zou dan voldoende kunnen zijn om de Rijn wel weer wat te Laten stijgen, maar de verwachting is nog wel onzeker. Na het komend weekend verplaatst het hogedrukgebied zich naar onze omgeving en wordt het ook in de stroomgebieden weer een paar dagen droog. De verdere ontwikkeling is op dit moment erg onzeker en hangt af of het hogedrukgebied standhoudt of niet.
De laatste verwachting is dat dat niet gaat gebeuren en de kans is nu wat groter geworden dat we later In de week na het komend weekend meer onder invloed komen van lagedrukgebieden vanaf de Atlantische Oceaan. Als dat uitkomt dan zouden de laatste 10 dagen van maart wel eens flink wat natter kunnen gaan verlopen en komt er ook in Nederland een einde aan de vrij droge periode die nu al meer dan een maand duurt. Maar het blijft nog even afwachten of dit uitkomt, want er is ook een kans dat het hogedrukgebied boven Midden-Europa de regen op afstand weet te houden. Volgende week is hier meer over te zeggen.
Ook in de Alpen kan voor het eerst sinds lange tijd weer wat neerslag vallen. Door het zonnige weer en de erg droge lucht was het sneeuwdek de laatste 2 weken al gaan slinken. Onder die omstandigheden smelt de sneeuw niet, maar verdampt het, waardoor dit geen smeltwater oplevert. Maar er kan nog veel veranderen want de komende weken kan er hogerop in het gebergte best nog wel wat sneeuw vallen. Maar de tijd begint wel te dringen en zoals het sneeuwdek er nu bij ligt is dat niet zo gunstig meer voor de smeltwaterhoeveelheden later in het voorjaar.
Rijn daalt nog ca 50 cm naar 8,2 m, daarna stabiel
De Rijn is de hele afgelopen week gedaald met zo’n 10 cm per dag van 9,2 m op maandag naar 8,65 m NAP nu. De afvoer daalde met 500 m3/s van 2.200 naar 1.700 m3/s. Dat is ruim onder het langjarig gemiddelde dat in deze tijd van het jaar ongeveer 2600 m3/s bedraagt. Omdat de hele afgelopen week droog is verlopen zet deze daling ook de komende dagen door; eerst nog met circa 10 cm per dag aan het eind van de week wat langzamer.
Op dinsdag of woensdag wordt de 1500 m3/s onderschreden en dat betekent dat we van laag water kunnen spreken. In deze tijd van het jaar levert dat echter nauwelijks problemen op omdat de inname van water nu gering is. Voor de binnenvaart heeft dit wel gevolgen want grotere schepen kunnen bij die afvoer niet meer vol beladen varen.
Vanaf woensdag of donderdag verwacht ik dat de waterstand bij 8,2 m NAP uit is gekomen en de afvoer bedraagt dan ongeveer 1450 m3/s. Omdat er tegen die tijd een klein beetje extra water vanwege regen in Duitsland en Frankrijk wordt afgevoerd, ziet het er niet naar uit dat de waterstand nog verder zakt. In het weekend schommelt de waterstand dan rond de 8,25 m NAP en na het weekend zou een lichte stijging kunnen volgen als er inderdaad in het weekend wat meer regen gaat vallen in Zuid-Duitsland. Op dit moment is dat echter nog onzeker.
Maasafvoer daalt tot circa 200 m3/s, later in de week mogelijk iets stijgend
Vanwege het vrij droge weer is de Maasafvoer gedaald tot een laag niveau voor de tijd van het jaar. Op dit moment bedraagt de afvoer ongeveer 225 m3/s terwijl het langjarig gemiddelde ongeveer 400 m3/s bedraagt. Een lage afvoer in deze tijd van het jaar zegt nog niet zoveel over wat er in de rest van de zomer gaat gebeuren.
Ook in 2021 was de afvoer in februari en maart aan de lage kant maar volgde er een natte zomer met in juli zelfs de hoogste waterstand die ooit in de Maas werd gemeten. Of de afvoer later In de zomer lager of hogere wordt, wordt niet zozeer bepaald door de afvoer in deze tijd van het jaar, maar vooral of we een natte zomer hebben of niet.
De komende dagen valt er in het stroomgebied nog niet zoveel regen en kan de afvoer nog wat verder zakken tot ongeveer 200 m3/s. Op dinsdag kan nog wat regen vallen In de Ardennen maar geen heel grote hoeveelheden en daarvoor zal daar niet of nauwelijks op reageren. Op vrijdag en zaterdag kan er opnieuw wat regen vallen en misschien dat de afvoer daarna wat kan stijgen.
Veel meer dan een afvoer van 250 tot 300 m3/s in het weekend verwacht ik niet, daarvoor zijn de neerslaghoeveelheden te klein. Na het weekend wordt het waarschijnlijk weer enkele dagen droog en kan de afvoer weer tot onder de 250 m3/s zakken. Een grotere stijging lijkt er voorlopig niet in te zitten.