Na maandenlange berichtgeving over het lage water, eindelijk weer eens een verwachting met flink stijgende waterstanden. In dit bericht meer informatie over wat Rijn en Maas de komende week en daarna te wachten staan. Verder een kort uitstapje naar de Alpen waar flink wat sneeuw is gevallen en naar het Benedenrivierengebied waar agv de storm de verzilting mogelijk ver doordringt. En deze keer ook een analyse van de herkomst van het Rijnwater gedurende de afgelopen zomer en herfst.

In dit waterbericht eerst aandacht voor de situatie in de Rijn en de Maas, waar binnen afzienbare tijd een einde lijkt te gaan komen aan de lange periode van lage afvoeren; nadat eerst misschien nog net een recordlaagste stand wordt bereikt bij Lobith. In het tweede gedeelte eerst aandacht voor de scheefstand van het IJsselmeer en daarna komt nogmaals de huidige droogte aan bod, want ook al is het gras nu een stuk groener dan in de afgelopen zomer, toch houdt de droogte in Nederland nog steeds aan en hebben de waterbeheerders er hun handen vol aan om de situatie te managen.

Einde laagwaterperiode lijkt in zicht

Vanaf halverwege de komende week zien de weerkaarten er heel anders uit dan we de afgelopen maanden gewend waren en dit zou wel eens de weersomslag kunnen betekenen waar we zo lang op hebben moeten wachten. 

Droog weer en lage waterstanden houden nog zeker een week aan 

Het hoge drukgebied waarvan de kern vorige week nog ten oosten van Moskou lag, is inmiddels opgeschoven tot boven Scandinavië. Met een luchtdruk van bijna 1050 hpa is het een zeer krachtig exemplaar dat het weer in heel noord en midden Europa in zijn greep houdt. De lage drukgebieden met daarbij regenzones, die gewoonlijk in de herfst vanaf de Atlantische Oceaan over Scandinavië naar het oosten trekken, moeten nu een veel zuidelijkere route volgen, via de Middellandse Zee en blijven ver buiten het bereik van de stroomgebieden van Rijn en Maas. 

Ook de afgelopen week viel er geen druppel neerslag in de stroomgebieden en vooral de waterstand van de Rijn zakt steeds verder weg. Het einde van de daling lijkt nu echter wel in zicht, want vanaf donderdag wordt er neerslag verwacht. Maar of dit de lang verwachte weersomslag is, is nog maar de vraag. Ondertussen wordt de waterdiepte in de Rijn, Waal en IJssel steeds kleiner, maar die is in het verleden wel vaker zo gering geweest. In dit bericht daarom aandacht voor hoe de waterstand en afvoer van de Rijn van 2018 zich verhouden tot eerdere droge jaren. En ook alvast een vooruitblik op de zoutindringing die het Benedenrivierengebied de komende week zeer waarschijnlijk te wachten staat.

Deze week veel aandacht voor de droogte en de steeds verder dalende standen in de Rijn. Gelukkig gebruiken we nu minder water dan in de afgelopen zomer, maar een aantal sectoren heeft er nog dagelijks hinder van. Aan het eind van dit bericht ook een uitstapje naar een ander onderwerp: de ontwikkelingen van de Markerwadden. Een nieuw stukje Nederland dat zich ook vanuit de ruimte goed laat bekijken.

Droogte weet van geen wijken, Rijnafvoer blijft dalen

Oktober is hard op weg de zoveelste zomerse maand te worden van dit jaar. Al sinds april is het warm tot zeer warm, zeer zonnig en ook nog eens zeer droog. In augustus en de eerste helft van september viel er voldoende neerslag om de ergste droogte te verdrijven, maar het is nu al weer 3 tot 4 weken droog en omdat de grondwaterstand nog steeds zeer laag is, vallen beken en vennen nu weer droog. Ook de waterstand in de rivieren is zeer laag en het einde van deze lage standen is voorlopig niet in zicht.

Droogte en lage afvoeren houden nog zeker een week aan

Het wordt wat eentonig, maar de afgelopen week viel er ook vrijwel geen neerslag in de stroomgebieden van Rijn en Maas. Alleen vorige week zondag viel er in het oosten en zuiden van Zwitserland regen, nog net binnen het stroomgebied van de Rijn, en dat water is nu bij Lobith aangekomen, waar het een heel kleine stijging oplevert. Het stroomgebied van de Maas bleef droog.

Klein golfje onderweg in Rijn, komende week grotendeels droog

De afgelopen week verliep licht wisselvallig en leverde in heel Nederland een paar centimeter neerslag op. Augustus werd daarmee een gemiddeld iets te natte maand; een welkome afwisseling na de droogte in mei, juni en juli. September verloopt de eerste 3 tot 4 dagen ook wisselvallig, maar daarna lijkt het toch weer langere tijd droog te worden. Het landelijk neerslagtekort, dat door de neerslag in augustus, weer wat is gedaald, zal dan ook weer wat stijgen, maar het record van 1976 zullen we niet meer verbreken. 

Er is veel aan de hand in waterland. De droogte en lage rivierafvoeren zorgen voor bijzondere situaties. Daarom een wat langer bericht met extra aandacht voor: hoe bijzonder de huidige lage rivierafvoeren zijn, de bijna recordlage Rijnwaterstand bij Lobith en hoe de verzilting dit jaar makkelijker opdringt dan in andere jaren met lage afvoeren. En uiteraard de gebruikelijke verwachting voor het weer en de waterstanden in de stroomgebieden van Rijn en Maas.

Het blijft aan de droge kant met rivierafvoeren stabiel op een laag niveau

Eindelijk viel er afgelopen week dan wat neerslag in Nederland; lokaal in het noorden zelfs meer dan 5 cm, maar op andere plaatsen bleef het bij 1 cm. De neerslagkaart van het KNMI laat goed zien hoe het hemelwater tot nu toe over het land werd verdeeld.