Vanaf vandaag verandert het weerbeeld sterk; het wordt veel zachter en van dinsdag tot en met donderdag staat er wat regen op het programma. Geen grote hoeveelheden en ik verwacht daarom een beperkte stijging van de rivieren in de komende week. Ook op langere termijn wordt niet neerslag verwacht en daarom gaan de waterstanden na deze week ook weer dalen.

In de rubriek water in zicht een terugblik op de hoogwaters van rond de jaarwisseling. Er werd toen vaak gerefereerd aan het project Ruimte voor de Rivier dat ervoor gezorgd zou hebben dat de overlast van het hoogwater beperkt bleef. Ik heb uitgezocht hoe groot het effect van deze maatregelen op de waterstanden was.

De waterstanden gaan de komende week weer stijgen, maar een nieuwe hoogwatergolf lijkt er niet te komen. In mijn vorige bericht ging ik nog uit van een sterkere stijging, maar het blijft waarschijnlijk bij licht verhoogde standen.

Het wordt vanaf zondag zachter in de stroomgebieden, maar de hoeveelheid neerslag blijft achter bij de eerdere verwachtingen. Een groot deel van de sneeuw in de Middelgebergten zal daarom ook smelten, maar de hoeveelheid water, die dat samen met de regenval oplevert, zal niet heel groot worden.

De afgelopen dagen viel veel sneeuw in een strook over België en Noordoost Frankrijk naar het midden van Duitsland. In de Ardennen en Eiffel ligt zo'n 20 tot 25 cm en op de oostelijke oever van de Rijn in het Sauerland en het Westerwald tot meer dan 30 cm. in Zuid Duitsland een Zwitserland ligt maar een dun sneeuwdek, alleen hogerop in de heuvels en bergen ligt daar meer.

De periode met overvloedige regen van december en begin januari ging abrupt over in een droge en koude periode, waardoor de rivieren en meren in Nederland snel konden dalen. Alleen de grondwaterstanden zijn nog erg hoog en dat zal voorlopig zo blijven. Inmiddels is het weer opnieuw omgeslagen naar een periode met buien en op nog wat langere termijn volgt weer een westelijke stroming met meer regen. De waterstanden gaan dan weer stijgen. In het waterbericht leest u de details.

Vanwege familieomstandigheden is dit bericht een paar dagen later en ook wat korter dan u gewend bent. 

De regen is voorlopig voorbij en daarmee komt voor Nederland een einde aan een unieke natte periode. Drie maanden lang volgden vele regengebieden elkaar op en het neerslagoverschot werd almaar groter en groter, met grote peilstijgingen tot gevolg in het oppervlaktewater en grondwater. Het goede nieuws is dat het de komende 10 dagen droog blijft en alle gemalen, pompen en sluizen op volle toeren kunnen draaien om het water weer af te voeren. Ook in de stroomgebieden blijft het droog zullen de rivieren flink gaan dalen. In het water bericht leest u de details.

In de rubriek water inzicht een terugblik op de afgelopen 3 maanden die natter waren dan we sinds het begin van de neerslagmetingen in Nederland hebben meegemaakt.

De hoogwatergolf in de Maas is in Zuid Limburg over zijn hoogste stand heen, maar daalt vandaag nog maar langzaam, later vandaag sneller. De Rijn stijgt vandaag snel en morgan wat langzamer naar een piek op zondag (NB. eerst stond hier morgen, dat klopt niet); in de loop van de ochtend, net onder de 14,5 m (NAP). In Nederland vandaag nog regen, in de stroomgebieden vrijwel niet, dus geen verdere stijging op komst. Vanaf morgen overal langdurig droog en sterk dalende standen.

De weersituatie

Gisteren is in de stroomgebieden nog zo'n 5 tot 10 mm regen gevallen, alleen het stroomgebied van de Ruhr ontvang wat meer regen. Op de waterstanden in de Rijn en de Maas had deze regen weinig invloed meer. Vandaag trekt een lagedrukgebied over Nederland en dat brengt nogmaals een flinke hoeveelheid neerslag op de al erg natte bodem.

De situatie in de Maas en Rijn ontwikkelt zich nog steeds volgens verwachting. De Maas heeft waarschijnlijk vanmorgen al zijn hoogste afvoer bereikt, daalt vandaag en morgen langzaam en daarna sneller. De Rijn stijgt vandaag en vooral morgen naar een hoogste stand op 7/1 van ca 14,5 m (NAP). 

Gisteren is er op vooral in de middelgebergten nog 10 tot 20 mm regen gevallen, lokaal nog iets meer. Vannacht is er ook nog regen gevallen, lokaal tot 10 mm, maar de komende uren wordt het vrijwel overal droog of valt er te weinig om de rivieren verder te laten stijgen. 

Er nadert nog een regengebied, maar dat gaat vannacht en morgen ten noorden van de stroomgebieden langs (zoals eerder ook al was verwacht) en brengt vooral in het midden en noorden van Nederland nogmaals regen. Er wordt daar 10 tot 15 mm verwacht. Mogelijk ontvangt het noordelijk deel van de Ardennen en het Sauerland (waar de Ruhr ontspringt) ook nog ongeveer die hoeveelheid. 

Nog twee natte dagen, maar minder nat dan gisteren

Een nieuwe regenrijke periode is aangebroken. Daarvan is nu één van de drie dagen voorbij, waarvan op deze eerste dag verreweg de meeste regen is gevallen. De volgende twee dagen wordt het al minder nat en vanaf vrijdag wordt het voor langere tijd droog.

De regen van gisteren heeft ongeveer de hoeveelheden neerslag gebracht die het Europese weermodel had voorzien. In veel Duitse Middelgebergten viel zo'n 30 tot 40 mm. In de Ardennen tot 30 tot 50 mm en aan de zuidkant van de Ardennen en delen van de Eiffel tot 60 mm. Vandaag komt daar op veel plaatsen nog zo'n 10 tot 20 mm bij. 

Een dagje eerder dan aangekondigd een update over de huidige situatie en de verwachting voor de komende dagen. 

Afgelopen nacht is het eerste regengebied over de stroomgebieden getrokken en dat heeft met zo'n 10 tot 20 mm al meteen een aardige hoeveelheid regen gebracht. Veel zijrivieren van de Rijn en Maas zijn meteen gaan stijgen. De rest van de dag volgen er nieuwe regenzones en valt er veel regen. In vergelijking met zondag is de verwachte hoeveelheid regen nog ongeveer hetzelfde. In veel middelgebergten gaat in totaal zo'n 50 tot 70 mm regen vallen; aan de zuidkant van de Ardennen loopt het misschien op tot iets meer 100 mm.

De ene hoogwatergolf is nog niet voorbij, of de volgende dient zich alweer aan. De eerste dagen van het nieuwe jaar valt er veel regen en gaan de afvoeren van de rivieren weer omhoog. De Maas doet nu ook volop mee en wordt hoger dan vorige week; de Rijn blijft waarschijnlijk wat lager. Waarschijnlijk zijn dit voorlopig de laatste golven, want een hogedrukgebied gaat vanaf eind deze week het weer bepalen, wat een langere droge periode inluidt. 

De waterstanden in de rivieren zijn overal aan het zakken en dat houdt nog een paar dagen aan, maar een nieuwe regenperiode is in aantocht en de waterstanden gaan nog een keer fors omhoog. Dat wordt dan de 4e hoogwatergolf op rij. In de Rijn gaat deze waarschijnlijk wat lager gaat uitpakken, maar in de Maas zeer waarschijnlijk een flink stuk hoger dan de afgelopen week. Ik zal morgen eens in de historie duiken om te zien of 4 golven zo kort na elkaar al eens eerder is voor gekomen.